Nhiều người làm vườn có sở thích và người làm vườn thảo mộc có thiên đường thảo mộc nhỏ trên ban công ở nhà. Không chỉ luôn có cây thơm để nấu nướng hay chăm sóc sức khỏe mà chúng còn có môi trường thơm, cung cấp nguồn thức ăn quý giá cho nhiều loài côn trùng có ích vào mùa xuân hè. Tuy nhiên, nếu bạn muốn trồng thảo mộc trên ban công, trước tiên bạn nên nghĩ đến vị trí và biết loại thảo dược nào phù hợp.
Vị trí
Tìm vị trí thích hợp cho các loại thảo mộc thực sự khá dễ dàng: bạn chỉ cần trải nghiệm những điều kiện mà các loại thảo mộc ban đầu phát triển. Các loại thảo mộc Địa Trung Hải như húng tây và hương thảo cần nhiều ánh nắng mặt trời và nhiệt độ ấm áp, trong khi các cây bản địa thường chịu được bóng râm một phần và có thể sống sót qua những đêm mát mẻ hơn mà không gặp bất kỳ vấn đề gì. Nếu cây cỏ mọc dưới tán cây cao trong khu rừng râm mát thì cũng thích hợp ở những nơi thiếu ánh sáng trên ban công. Những thứ này sau đó sẽ ẩm hơn một chút. Chỉ trồng các loại thảo mộc phù hợp với nhu cầu của nhau. Xin lưu ý:
- Yêu cầu về ánh sáng
- Khả năng chịu nhiệt
- Chống hạn hán
- Yêu cầu về nước
- Yêu cầu về dinh dưỡng
Vị trí ban công
Trước khi mua các loại thảo mộc theo ý thích hoặc tự trồng chúng từ hạt giống, bạn cần xác định rõ ban công của mình ở vị trí nào. Tùy thuộc vào hướng, số giờ nắng và do đó tỷ lệ ánh sáng cũng như nhiệt độ khác nhau rất nhiều.
Hướng Nam
Tất nhiên, ban công hướng về phía Nam sẽ rất được ưa chuộng - xét về số giờ có nắng - miễn là các tòa nhà khác hoặc cây lớn không cản nắng. Đối với người làm vườn, ban công hướng về phía Nam có nghĩa là có thể trồng nhiều loại cây khác nhau, nhưng chúng cần được chăm sóc nhiều hơn do tưới nước thường xuyên. Tuy nhiên, rất ít loại cây có thể chịu được ánh nắng cả ngày, do đó, luôn phải tạo một nơi râm mát để bảo vệ những cây nhạy cảm khỏi ánh nắng vào buổi trưa.
Hướng Bắc
Ngược lại với ban công hướng về phía Nam, bạn có thể mong đợi lượng ánh nắng mặt trời thấp nhất ở phía Bắc của ngôi nhà. Nhưng ngay cả những người làm vườn có sở thích với ban công hướng về phía bắc cũng không cần phải thiếu các loại thảo mộc, ngay cả khi sự lựa chọn của họ bị hạn chế đáng kể. Vì ở đây nước bay hơi chậm hơn nhiều nên không cần tưới nước thường xuyên. Nên tưới nước cho cây vào buổi sáng để giá thể không quá ướt vào ban đêm, tạo điều kiện cho cây bị úng hoặc hình thành nấm mốc.
Phía Tây hay phía Đông
Tất cả các loại thảo mộc ưa thích những nơi có bóng râm một phần đều cảm thấy thoải mái ở những nơi này. Nếu sự phát triển tương đối tự do, ban công hướng Tây thường có nhiều ánh sáng hơn một chút so với biến thể hướng Đông. Trong hầu hết các trường hợp, tỷ lệ ánh sáng/bóng tối là tối ưu, mặc dù ban công hướng về phía Tây có hiệu suất mặt trời và nhiệt độ cao hơn một chút.
Người trồng cây
Đối với vườn thảo mộc trên ban công bạn cũng cần những chậu trồng cây thích hợp. Ngoài hộp ban công bắt buộc, nhiều loại chậu hoặc xô trồng cây được sử dụng. Đối với một số loại thảo mộc, điều quan trọng là chậu phải có độ sâu thích hợp, vì thì là và cây tình yêu hình thành rễ sâu. Những người trồng nông sẽ ức chế sự phát triển của các loại thảo mộc này hoặc cần được chăm sóc nhiều hơn. Để khoảng trống ít nhất 15 cm cho mỗi cây, những giống rất lớn nên được trồng riêng trong chậu.
- Hộp ban công
- Chậu riêng (có thể là kệ hoặc giá đựng chậu thảo mộc đặc biệt treo tường)
- Xô
- Tháp thảo mộc/tháp thảo mộc cho ban công
- Giá đỡ chậu cây
Nếu bạn đang nghĩ đến việc mua một vòng xoắn thảo mộc, bạn phải nghĩ đến cấu trúc của nó và các vùng trồng riêng lẻ.
Chất nền
Thông thường đất bầu thông thường hoặc đất trồng thảo mộc thương mại được sử dụng để trồng các loại thảo mộc trên ban công, thường bao gồm mùn, than bùn và phân bón. Những chất nền như vậy có thể được sử dụng tốt cho nhiều loại thảo mộc, nhưng một số loại có những yêu cầu đặc biệt đối với chất nền của chúng. Các loại thảo mộc Địa Trung Hải yêu cầu đất cát và thoát nước rất tốt và do đó không cần phải trồng trong đất bầu bình thường. Mặt khác, những cây ưa ẩm ở ban công quay mặt về hướng Bắc không gặp vấn đề gì với đất thảo dược.
- chất nền nhiều cát, ít dinh dưỡng và giàu mùn (lên đến 35% cát): dành cho các loại thảo mộc Địa Trung Hải
- cách khác, có bán trên thị trường đất trồng bầu Địa Trung Hải hoặc đất trồng cây có múi dành cho cây chịu được vôi
- Đất thảo dược: các loại thảo mộc địa phương dành cho những nơi có bóng râm một phần và bóng mát
- các loại đất nhiều mùn với một lượng nhỏ cát (10-15%) làm từ mùn vỏ cây, phân hữu cơ và cát
Đất trồng trong chậu có chứa than bùn nên được trộn trước với cát, đá bọt, hạt dung nham hoặc zeolit để thông gió tốt hơn. Số lượng tùy thuộc vào loại cây. Húng tây, cây xô thơm và hương thảo chứa tới 35% các chất phụ gia như vậy. Tarragon, thì là hoặc dầu chanh cần khoảng 15% thành phần khoáng chất.
Mẹo:
Chất nền chứa than bùn không những không thân thiện với môi trường mà còn chứa ít chất dinh dưỡng một cách tự nhiên và có xu hướng khô nhanh. Vì vậy tốt hơn hết bạn nên sử dụng hỗn hợp mùn và phân trộn.
Không thích hợp để ngoài ban công
Tất cả các loại thảo mộc có thân rễ rõ rệt thường không thích hợp để trồng trong chậu hoa. Điều kiện chật chội không cho phép cây phát triển tối ưu nên người làm vườn không có nhiều hứng thú với chúng. Chúng bao gồm:
- Valerian
- Thảo mộc cà ri
- Tarragon
- Eberraute
- Pimpinelle
- Meadowsweet
- Ngải cứu
Nếu bạn vẫn muốn trồng những loại thảo mộc này, bạn nên cung cấp cho chúng một chậu lớn để cách ly.
Mẹo:
Có những loại thảo mộc đặc biệt dễ bị rệp hoặc các loại ký sinh trùng khác tấn công. Điều này bao gồm, ví dụ, cây lưu ly. Nếu bạn không kiểm soát được chấy rận thì tất cả các cây khác cũng có thể bị nhiễm bệnh.
Thảo mộc phù hợp
Đầu tiên, hãy tìm hiểu tổng quan về những loại thảo mộc có thể trồng ở phía nào của ngôi nhà. Sẽ rất hữu ích nếu biết loại cây nào thích hoặc chịu được những nơi có nắng, bóng râm một phần hoặc thậm chí râm mát.
Thảo mộc cho ban công hướng Nam (trọn nắng)
Ngoài các loại thảo mộc Địa Trung Hải thông thường, những loại cây ưa bóng râm cũng có thể được trồng ở đây. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng những loại thảo mộc này được bảo vệ khỏi ánh nắng giữa trưa. Bạn có thể làm điều này, ví dụ, với cánh buồm mặt trời hoặc các tùy chọn che nắng khác. Cũng có thể đặt những loài nhạy cảm hơn không phải ở trên cùng của ban công trong hộp ban công mà ở dưới cùng trên mặt đất. Bằng cách này, rau vẫn nhận được đủ ánh sáng nhưng không có nguy cơ bị cháy. Những loại cây sau đây thích hợp trồng ở nơi có nhiều ánh nắng:
Thảo mộc hàng năm và hai năm
- Húng quế: càng ấm và càng nắng thì càng tốt, đất càng giàu dinh dưỡng với hàm lượng cát
- Cây lưu ly: Rễ sâu, cần đất nghèo dinh dưỡng nhưng khá ẩm
- Dill: rễ sâu, giàu dinh dưỡng, đất tơi xốp
- Hoa cúc: đất trung tính đến đá vôi, khá nghèo dinh dưỡng và khô
- Chervil: chất nền giàu dinh dưỡng, giàu mùn nhưng thoát nước rất tốt
- Rau mùi: đất khô cằn, giàu dinh dưỡng và giàu canxi vừa phải
- Thì là: giàu dinh dưỡng vừa, mùn, khá ẩm
Thảo mộc lâu năm
- Mặn: chất nền nghèo dinh dưỡng, dễ thấm
- Kinh giới: Rễ nông, đất nhiều canxi, tơi xốp và ít chất dinh dưỡng
- Oregano: chứa nhiều canxi, lỏng lẻo và ít chất dinh dưỡng
- Cây hương thảo: rễ sâu, đất nghèo dinh dưỡng và dễ thấm
- Sage: có nhiều cát và ít chất dinh dưỡng
- Sorrel: Rễ nông, giàu dinh dưỡng và khá ẩm
- Thyme: Rễ nông, đất nghèo dinh dưỡng và dễ thấm
- Tối chanh: rễ nông, tơi xốp và giàu dinh dưỡng
Thảo mộc cho ban công phía đông và phía tây (bóng râm một phần)
Cả phía đông và phía tây của ngôi nhà thường có điều kiện vị trí tốt cho những cây thích vị trí nửa râm mát. Điều này có nghĩa là có ít nhất bốn đến sáu giờ nắng, nhưng không phải vào giữa trưa. Ban công phía Tây giống với điều kiện ban công phía Nam hơn, ban công phía Đông râm mát và mát mẻ hơn một chút. Đó là lý do tại sao cây tạo bóng mát có thể dễ dàng trồng ở vị trí quay mặt về hướng Đông, trong khi cây Địa Trung Hải lại phát triển mạnh ở ban công quay mặt về hướng Tây. Cây cho bóng râm một phần:
Thảo mộc hàng năm hoặc hai năm
- Húng quế: giống ban công hướng Tây hơn, đất tơi xốp, giàu dinh dưỡng
- Cây lưu ly: rễ sâu, ít chất dinh dưỡng và lỏng lẻo, khá ẩm
- Dill: rễ sâu, giàu dinh dưỡng, giá thể thấm
- Nasturtium: (giống hàng năm và lâu năm) rất ẩm, hơi ẩm
- Chervil: đất giàu mùn và giàu dinh dưỡng, thoát nước tốt
- Mùi tây: rễ sâu, giàu dinh dưỡng, đất tơi xốp
Thảo mộc lâu năm
- Mặn: ban công hướng Tây, đất nghèo dinh dưỡng và dễ thấm
- Lovage: đất mùn, giàu dinh dưỡng và ít vôi
- Kinh giới: Rễ nông, đất nhiều canxi, tơi xốp và ít chất dinh dưỡng
- Oregano: đất có rễ nông, nhiều canxi, tơi xốp và khá nghèo dinh dưỡng
- Bạc hà: giàu dinh dưỡng và lỏng lẻo, rất có sức sống nên trồng riêng lẻ sẽ tốt hơn
- Cây hương thảo: Ban công hướng Tây, rễ ăn sâu, đất nghèo dinh dưỡng, dễ thấm
- Sage: Ban công hướng Tây, nghèo dinh dưỡng, nền cát
- Sorrel: Rễ cạn, đất ẩm, giàu dinh dưỡng
- Hẹ: đất dễ thấm, giàu mùn, ẩm và tươi
- Thyme: rễ nông, chất nền dễ thấm và nghèo dinh dưỡng
- Tía tô đất: Rễ nông, giàu dinh dưỡng và lỏng lẻo
Thảo dược cho ban công phía bắc
Các loại thảo mộc cũng mọc ở ban công hướng về phía Bắc. Chỉ là không phải tất cả các giống. Ai chuyên trồng cây rừng như tỏi rừng cũng có thể chăm chỉ thu hoạch. Nhưng ở đây cũng vậy, nó không hoạt động hoàn toàn nếu không có ánh sáng. Để cây phát triển tốt, ban công cần ít nhất hai đến ba giờ nắng mỗi ngày. Nếu điều này không được đảm bảo, ngay cả những cây chịu bóng râm nhất cũng sẽ gặp khó khăn khi phát triển đủ tốt ở đây. Tất cả các loại thảo mộc được đề cập đều là cây lâu năm.
- Tỏi hoang dã: giàu dinh dưỡng, đất tơi xốp, tốt nhất là đá vôi
- Cải xoong: (cây lâu năm, nhưng thường được trồng làm cây hàng năm) chất nền ẩm, giàu dinh dưỡng
- Mù tạt tỏi: rễ sâu, giàu dinh dưỡng và mịn
- Lungwort: mùn, khá ẩm (nhưng thoát nước tốt)
- Bạc hà: giàu dinh dưỡng và lỏng lẻo, rất có sức sống nên trồng riêng lẻ sẽ tốt hơn
- Gỗ gỗ: đất tươi đến ẩm vừa phải, đất giàu mùn, có nhiều canxi
Vì các loại thảo mộc trong bóng râm thường thích những nơi ẩm ướt nên chúng cần được tưới nhiều nước.
Những loại thảo mộc nào không đi cùng nhau?
Trước hết, chỉ những loại thảo mộc thích vị trí và điều kiện đất tương tự mới được trồng cùng nhau trong chậu trồng cây. Cũng có ý nghĩa nếu không trồng những cây phát triển mạnh như bạc hà với các loại thảo mộc yếu hoặc phát triển thấp, nếu không cây yếu hơn sẽ bị lấn át. Ngoài ra, có những loại thảo mộc bổ sung tốt cho nhau, trong khi những loại khác không hợp nhau mà không để lại hậu quả. Không khớp:
- Thực vật có vị trí và yêu cầu về đất rất khác nhau
- Nếu có thể, đừng trồng cây hàng năm cùng với cây lâu năm
- Húng quế với dầu chanh và thì là
- Rau mùi và thì là
- Dill không tự tương thích và không hợp với thì là và caraway
- Bạc hà và hoa cúc
- Kinh giới và húng tây
- Rau mùi không hợp với rau mùi tây, hẹ và rau ngò
Ví dụ trồng cây
Xét về vị trí, điều kiện đất đai, nhu cầu về nước và dinh dưỡng, các loại thảo mộc sau đây đặc biệt phù hợp với nhau trong một chậu:
Ban công hướng Nam và hướng Tây
- Cây xô thơm, húng tây và húng quế (đất nhiều mùn cát, giàu dinh dưỡng vừa phải)
- Hương thảo, húng tây, cây xô thơm, lá oregano (đất cát, ít chất dinh dưỡng)
- Cỏ xạ hương, rau ngò, hương thảo (đất nhiều cát, khá nghèo chất dinh dưỡng)
- Cây lưu ly, thì là và cây me chua (đất giàu dinh dưỡng vừa phải, khá ẩm)
- Húng quế, rau ngò, cây me chua (giàu dinh dưỡng, khá ẩm)
- Kinh giới, hoa cúc và lá oregano (đất nhiều cát, vôi, ít nước)
- Húng chanh, vị mặn, hương thảo làm thảo dược lâu năm cho đất khô cằn
- Mặn, kinh giới, hương thảo, cây xô thơm (đất cát, nghèo dinh dưỡng, chịu hạn)
Ban công Tây hoặc Đông
- Cây lưu ly, chanh, hẹ, thì là (chậu sâu, đất nhiều cát)
- Rau mùi, kinh giới, hoa cúc và lá oregano (chất nền chứa canxi, nghèo dinh dưỡng và cát)
- Caraway, dầu chanh và cây lưu ly (giàu dinh dưỡng vừa phải, nhiều mùn và khá ẩm)
- chậu thảo mộc lâu năm: cỏ xạ hương chanh, cây mặn, cây hương thảo dành cho đất khô cằn
- đã thử và kiểm nghiệm các loại thảo mộc nấu ăn: rau mùi tây, hẹ và caraway (giàu dinh dưỡng trung bình, mùn, khá ẩm, chậu sâu)
- cho súp: kinh giới, rau mùi tây, cây lưu ly và rau ngò (đất nhẹ, giàu mùn, độ ẩm vừa phải)
- Cỏ xạ hương, cây xô thơm, hẹ, dầu chanh (đất nhiều cát, độ ẩm vừa phải)
Bắc tới Đông Bắc
- Tỏi dại, mù tạt tỏi và mộc nhĩ (giàu dinh dưỡng, ẩm và hơi vôi)
- Hẹ, dầu chanh và tỏi rừng (hồng và hơi ẩm)
- Bạc hà và dầu chanh (chịu được hầu hết các loại đất, độ ẩm vừa phải)
Quan tâm
Mặc dù nên mua các loại thảo mộc lâu năm từ các nhà bán lẻ chuyên nghiệp, nhưng cây hàng năm có thể được trồng từ hạt trên bậu cửa sổ hàng năm vào khoảng cuối tháng 3 đến giữa tháng 4. Các loại rau thơm mua trong siêu thị không được khuyến khích trồng trên ban công vì chúng được trồng để tiêu thụ trong thời gian ngắn. Cây cỏ không đòi hỏi hàm lượng dinh dưỡng cao nên cây hàng năm không cần bón phân bổ sung khi sử dụng đất tốt. Tốt nhất nên cung cấp cho cây lâu năm một loại phân bón tan chậm vào đầu mùa sinh trưởng. Nhu cầu về nước phụ thuộc vào vị trí và loại thảo mộc tương ứng.
Thảo dược vào mùa đông
Các loại thảo mộc hàng năm phải được trồng lại hoặc gieo vào mỗi mùa xuân vì chúng chỉ tồn tại được một mùa hè. Tuy nhiên, một số cây thơm sống hai năm một lần hoặc lâu năm. Do đó, các loại thảo mộc địa phương chịu được sương giá có thể được che phủ bằng một số lá hoặc rơm vào mùa thu và đan xen ở một nơi được bảo vệ trên ban công. Cây Địa Trung Hải cần được giữ trong nhà trong mùa lạnh. Chúng nên được đặt ở vị trí rất sáng và nếu có thể thì không nên đặt ngay phía trên bộ tản nhiệt. Nơi mát hơn một chút khoảng 15-18 độ sẽ bảo vệ cây khỏi sự phá hoại của sâu bệnh. Từ giữa tháng 5, chậu thảo mộc có thể được đặt cố định ngoài trời trở lại.
Kết luận
Việc lựa chọn các loại thảo mộc phù hợp cho ban công rất dễ dàng. Các loại thảo mộc Địa Trung Hải phát triển tốt nhất trên ban công hướng về phía Nam đầy nắng và cần được giữ khô ráo. Các loại thảo mộc trong vườn bản địa phát triển tốt trên ban công phía đông hoặc phía tây có bóng râm một phần và phát triển mạnh ở vùng đất tươi, giàu mùn, ẩm, trong khi những cây phát triển tự nhiên trong rừng đặc biệt thoải mái ở phía bắc râm mát. Ngoại trừ một số trường hợp ngoại lệ, bạn có thể trồng tất cả các loại thảo mộc có yêu cầu tương tự cùng nhau.
